Wat is Acceptance and Commitment Therapie (ACT)
ACT is een nieuwe stroming binnen de psychologie die op een aantal vlakken verschilt van andere stromingen. Het belangrijkste verschil is dat ACT niet doet aan ‘positief denken’. Vaak proberen we onze problemen te bestrijden met gedachten die zeggen ‘dat het allemaal wel goed komt’, ‘dat de kindjes in Afrika het veel slechter hebben dan wij’ en ‘dat we ons gewoon niet zo moeten aanstellen’. Maar volgens ACT werkt dit helemaal niet. Je kunt wel denken dat je problemen niet bestaan, maar daarmee los je je problemen niet op. En dus help je jezelf het beste door problemen te erkennen. Dit kun je doen door erover te praten, en vooral door te proberen om niet direct op zoek te gaan naar oplossingen. De vraag is dus of je dicht bij je problemen wilt blijven, hoe moeilijk dat misschien ook is.
Probeer dus bijvoorbeeld om stil te staan bij de angsten en negatieve gedachten die je hebt, zónder dat je zegt: ‘Ach joh, kop op! Gewoon positief blijven, dan gaat het vast vanzelf weer over’. Een andere manier is dat je gaat proberen om jezelf te overtuigen, bijvoorbeeld door te zeggen: ‘Maar het is tot nu toe toch altijd goed gegaan op feestjes? Waarom ben je dan nu ineens bang dat je voor paal staat?’. Ook dit is een manier om te proberen problemen op te lossen met ‘anders denken’. Je helpt jezelf hier niet mee. Je hebt waarschijnlijk al ervaren dat je het denken niet kunt sturen, en dat je helemaal geen controle hébt over je negatieve gevoelens.
Bestrijden heeft dus kennelijk geen zin. En dus is het heel belangrijk dat je je problemen erkent. Mag je pijn hebben? Mag je dingen moeilijk vinden? Mag je vervelende gedachten hebben, zónder dat deze direct overschreeuwd moeten worden door positieve gedachten? Kijk of je ruimte kunt maken voor alles wat je liever niet zou willen ervaren in je leven, én waar je geen controle over hebt.
Je zult ook merken dat ACT heel anders naar gedachten kijkt dan jij dat wellicht gewend bent te doen. Mensen die ACT bedrijven vinden gedachten eigenlijk maar rare dingen: Dingen die je vooral niet al te serieus moet nemen.
Neeltje van Alebeek komt met hele maffe opdrachten op de proppen. Je zult je misschien afvragen of dat die Neeltje wel helemaal goed bij haar hoofd is, dat zij dit soort dingen voorschrijft! Weet dan dat al die rare oefeningen een heel duidelijk en serieus doel hebben.
ACT probeert mensen uit hun hoofd te halen, door gedachten te verdraaien. Denk bijvoorbeeld eens aan de laatste keer dat je een heel zuur snoepje hebt gegeten, en hoe dat snoepje in je mond, over je tong en langs je kiezen gleed. Voel je het zuur al in je kaken? Net echt, toch? Dit is precies wat er gebeurd is met sommige woorden in jouw hoofd. Woorden als ‘paniek’, ‘dood’ en spreuken als ‘Dat kan ik toch niet’ voelen daardoor heel echt. De oefeningen zorgen ervoor dat je ziet dat het ‘maar’ gedachten zijn.
Bron : Gijs Jansen
